Gea Veldmeijer en René van der Most maken deel uit van het ‘Drents Collectief’. een groep van van tien bewonersinitiatieven op het gebied van zorg en welzijn, die zich hebben verenigd om samen een sterke plek aan de beleidstafels te veroveren. En zo de echte stem van de inwoners van de dorpen te laten horen.
Gea is zelf betrokken bij een van de initiatieven van het collectief, Stichting Onderdak Vledder. Deze stichting bouwden in het dorp met de dorpsbewoners een eigen woonzorgcentrum. De tweeduizend inwoners van Vledder brachten samen zo’n 850.000 euro in het laatje, waarmee ze tegemoet konden komen aan de wens van de bewoners van het dorp om langer zelfstandig te kunnen blijven wonen in Vledder. Ook met een intensieve zorgvraag. Het woonzorgcentrum telt zestien zorgappartementen en zestien koopappartementen en wordt geëxploiteerd door een stichting van vrijwilligers. Zo’n vijfendertig inwoners zetten zich vrijwillig in om de zorgaanbieder te ondersteunen. Daarnaast hebben ze bijvoorbeeld ook nog een buurtbus, een dorpshuis en een deelauto. Niet de minste voorzieningen voor een dorp.
Gea laat weten: “Dat klinkt misschien best professioneel, dat is het ook, maar wij zijn wel degelijk een informele partij. Echt voor en door de bewoners van Vledder.”
Financiële ondersteuning voor het collectief
René is negen jaar projectleider geweest bij de ‘Kans voor de Veenkoloniën’ dat de leefbaarheid en de gezondheid in het gebied moest verbeteren. Het programma is inmiddels gestopt, maar tot zijn grote vreugde opgepakt door de veertig bewonersinitiatieven uit het gebied als ‘Kracht van de Veenkoloniën’. Sinds april is René officieel werkzaam voor het Drents Collectief. Hij wordt betaald met geld dat het collectief ontvangt vanuit de Gezonde Marke, het ‘Drents Integraal Zorgakkoord’. Inderdaad, vanuit de IZA gelden. Het Integraal Zorgakkoord (IZA) heeft als doel de zorg voor de toekomst goed, toegankelijk en betaalbaar te houden. in het hele land worden projecten en pilots opgezet vanuit dit potje, maar op veel plekken ontbreekt de echte inbreng van de belangrijkste doelgroep: de stem en de inbreng van de bewoners zelf.
Een plek aan tafel bemachtigen
Dat moest en kan anders, dachten ze in Drenthe. Door zich twee jaar geleden te verenigen als collectief wisten de bewonersinitiatieven een plek aan tafel te bemachtigen. De initiatieven uit het collectief hebben stuk voor stuk hun sporen op het gebied van informele zorg en burgerkracht verdiend. Er zit dan ook een flinke dosis kennis en ervaring binnen deze groep. “We begrijpen heus wel de weerstanden binnen de opgetuigde systemen die binnen de zorg spelen. Maar gelukkig heeft Drenthe een behoorlijke ‘we doen het samen’ mentaliteit. En ook al zijn we ons ervan bewust dat we onze positie aan tafel steeds moeten verdedigen, we krijgen inmiddels wel de erkenning en de financiële steun”, vertelt Gea. Het Drents Collectief heeft nu een volwaardige plek aan tafel en er wordt wel degelijk naar hen geluisterd door de formele zorgpartijen.
Sterker als netwerk
Dat je samen sterker staat wanneer je de krachten als lokale initiatieven bundelt, via netwerken of in een collectief, zien we steeds meer in het land. De We Doen Het Samen-coalitie organiseerde op 2 oktober 2025 een speciale bijeenkomst met voorbeelden van netwerken, die het samenwerken tot kunst verheven hebben. Wat wordt er steviger als initiatieven zich lokaal verenigen?
- Er ontstaan meer verbindingen in de buurt of in de stad. Als netwerk leer je elkaars initiatieven nog beter kennen.
- Kennis delen met elkaar, maar ook hele praktische zaken als een boekhoudsysteem bijvoorbeeld. De kans wordt groter dat het lukt als je het samen doet, in plaats van dat je het alleen doen. Niet ieder voor zich, maar het collectief!
- Er is meer zichtbaarheid voor het geheel aan bewonersinitiatieven. “Samen ervaren we dezelfde zorgen”. Samen sta je sterker tegenover een gemeente of andere partijen en organisaties waar je als bewonersinitiatieven mee te maken krijgt.
- Investeren in netwerken zorgt ervoor dat initiatieven het langer volhouden. Het zorgt dus ook voor een stevigere basis.
- Tot slot een tip van alle netwerken: Zorg er vooral voor dat het leuk is om samen op te trekken, maak het gezellig met elkaar!
De kracht van inwoners
René heeft tijdens zijn tijd bij de Veenkoloniën ontdekt hoeveel kracht er in de samenleving zelf zit. “De kracht van inwoners die samen iets willen doen, is echt heel sterk. Daarom maken we ons hard voor het op gang brengen van een gelijkwaardige samenwerking.” Twee jaar geleden schreef het Drents Collectief vanuit dit gedachtegoed een manifest:
“We staan klaar om bij te dragen aan de transitie naar gezonde zorg en welzijn in Drenthe vanuit volwaardige en gelijkwaardige positie.” Lees hier het hele manifest
Gea vertelt: “We zitten dan nu wel aan tafel, maar met veerien professionele partijen en slechts twee mensen vanuit de informele wereld, namens de bewoners. Het is eigenlijk vreemd dat juist een gemeente de opdracht krijgt om te werken aan zorgzame gemeenschappen, om zo de vraag naar zorg en welzijn voor de samenleving behapbaar te houden in de toekomst. Het zou veel logischer zijn als deze opdracht bij de gemeenschappen zelf belegd zou worden. Door ons te verenigen als collectief, zouden we die opdracht als trekkers prima kunnen oppakken.” Zo organiseert het Drents Collectief bijvoorbeeld met enige regelmaat buurtgesprekken. Met thema’s als ‘hoe willen jullie dan langer zelfstandig wonen?’. “Daar komen vaak ook hele goede en concrete ideeën uit. Deze input koppelen we dan weer terug naar onder andere de gemeente. Zo kom je er echt achter wat de inwoners zelf al kunnen en ook willen doen binnen zo’n zorgzame gemeenschap.”
Sterke positie
Al met al heeft het Drents Collectief zichzelf al flink ontwikkeld en zijn positie flink versterkt sinds de oprichting in 2023. Op 16 oktober organiseerde het collectief weer een bijeenkomst met als thema ‘ontmoeting tussen twee werelden’. Daar kunnen bewoners en professionals van formele partijen elkaar beter leren kennen tijdens het speeddaten. Een mooi voorbeeld, waar de rest van Nederland nog zeker wat van kan leren. “Het is tijd om echt samen te werken, ook als medicijn tegen polarisatie”, eindigen Gea en René met positieve strijdlust hun verhaal.
Tips van Gea en René
- Samen optrekken als individuele initiatieven werkt echt om samen beleid te kunnen maken of invloed uit te oefenen.
- Wees eigenwijs! Laat je niet tegenhouden wanneer het even tegenzit of het niet gaat zoals je zou willen. Als je samen ergens voor staat, sta je sterk en is het het volhouden waard!